پایگاه اطلاع رسانی دفتر مرجع عالیقدر آقای سید علی حسینی سیستانی

کتب فتوایی » توضیح المسائل جامع جلد (3)

ولایت بر نابالغ[1] / الف. پدر و پدربزرگ پدری (جدّ پدری) ← → ب. تصرّفات در ذمّه

ج. تصرّف در نَفْس

مسأله 1608. اگر نابالغ در قرارداد اجاره، خود را اجیر دیگری قرار دهد یا در مضاربه، مزارعه، مساقات و مانند آن خود را عامل قرار دهد، چنین قراردادی صحیح نیست؛
امّا در جُعاله - همان طور که در مسألۀ «625» ذکر شد - چنانچه کار مورد جعاله را انجام دهد (عامل قرار گیرد) مستحقّ حقّ الزحمه (جُعْل) می‌گردد، هرچند بدون اجازه و اذن ولیّ شرعی باشد.
مسأله 1609. اگر فرد نابالغ، اشیاء و گیاهان یا حیوانات مباح - که مالک خاصّی ندارد- را حِیازت کند؛ مثلاً گیاهان دارویی را جمع‌آوری نماید، چنانچه نیّت تملّک (مالک شدن) کند، مالک آنها می‌شود، هرچند بدون اذن و اجازۀ ولیّ شرعی باشد.
مسأله 1610. ازدواج فرد نابالغ صحیح نیست؛ چه اینکه خودش عقد کند یا دیگری را برای این کار وکیل نماید و فرقی ندارد که برای این کار از ولیّ اجازه داشته باشد یا نه؛
البتّه، باطل بودن ازدواج نابالغ (بنابر فتویٰ) در صورتی است که در تعیین همسر و خصوصیّات وی مستقل باشد؛ امّا اگر از طرف ولیّ شرعی، فقط وکیل در اجرای صیغۀ عقد باشد- نه تعیین همسر و خصوصیّات وی - صحّت چنین ازدواجی محلّ اشکال است و مراعات مقتضای احتیاط در مورد آن ترک نشود.
شایان ذکر است، ولیّ شرعی بچّۀ نابالغ با توضیحاتی که در جلد چهارم[1] ذکر می‌شود، می‌تواند او را به ازدواج دیگری درآورد.
مسأله 1611. اگر فرد نابالغ همسر خود را[2] طلاق دهد، چنانچه ده سال قمریش کامل شده، صحّت طلاق او محلّ اشکال است و مراعات مقتضای احتیاط در مورد چنین طلاقی ترک نشود و اگر کمتر از ده سال قمری داشته باشد، طلاقش باطل است.

[1]. به جلد چهارم فصل «ازدواج»، مبحث «افرادی که در امر ازدواج ولیّ شرعی محسوب می­شوند»، مسائل «162 و بعد از آن»مراجعه شود.
[2]. نسبت به ازدواجی که توسط ولیّ شرعی، برای وی صورت گرفته است.
ولایت بر نابالغ[1] / الف. پدر و پدربزرگ پدری (جدّ پدری) ← → ب. تصرّفات در ذمّه
العربية فارسی اردو English Azərbaycan Türkçe Français