مسأله 364. اگر فروشنده نتواند مال مورد معامله (مبیع) را تحویل دهد، سه صورت دارد:
1. فروشنده در همان وقت معامله، قادر به تحویل کالا نبوده است؛
2. مال فروخته شده قبل از تحویل تلف شده و از بین برود یا دست‌یابی به آن عرفاً غیر ممکن گردد؛
حکم صورت اوّل، در مسائل «167 تا 170» و حکم صورت دوّم، در مسائل «206 تا 208» ذکر شد.
3. فروشنده پس از معامله - در غیر موارد صورت دوّم - از تحویل مالی که فروخته عاجز شود؛ مثل آنکه ماشینی که فروخته سرقت شود، در حالی که امکان پیدا شدن آن وجود داشته باشد؛
در این صورت (صورت سوم)، مشتری می‌تواند معامله را فسخ کرده و بهای پرداختی (ثمن) را پس بگیرد؛ این حقّ فسخ، «خیار تعذّر تسلیم» نام دارد.