پایگاه اطلاع رسانی دفتر مرجع عالیقدر آقای سید علی حسینی سیستانی

کتب فتوایی » توضیح المسائل جامع جلد (3)

معاملۀ وسایل حرام و موارد ملحق به آن / معاملۀ وسایل حرام ← → معامله با قصد پرداخت نکردن پول

معاملۀ اشیائی که ارزش مالی ندارند

مسأله 19. خرید و فروش شیئی که در نزد عقلا، ارزش مالی قابل توجّهی ندارد و آنان معمولاً برای به دست آوردنش مالی نمی‌پردازند، بنابر احتیاط واجب باطل است، مانند خرید و فروش حشرات معمولی که استفادۀ حلال قابل توجّهی ندارند.
مسأله 20. خرید و فروش حشراتی که خوردن آنها حرام است و نیز حیوانات حرام گوشت زنده (غیر سگ و خوک)،[1] چنانچه دارای استفادۀ حلال قابل توجّه در نزد عرف باشند، صحیح و جایز است.
بنابراین، خرید و فروش زالو که برای مکیدن خون انسان در حجامت و درمان بیماری مورد استفاده قرار می‌گیرد، یا کرم ابریشم و زنبور عسل و نیز حیواناتی که در باغ وحش از آنها نگهداری می‌شود، اشکال ندارد.
مسأله 21. منظور از استفادۀ حلال قابل توجّه، کاربری و فایده‌ای است که شیء به سبب آن، قیمت بازاری پیدا می‌کند، هرچند افراد به خصوصی از آن کاربری اطلاع داشته باشند و فرقی ندارد که شیء مذکور به علّت آن فایده و کاربری، برای همۀ مردم اهمیّت داشته باشد یا تنها مورد نظر گروهی از مردم باشد.

[1]. حکم خرید و فروش سگ و خوک، در مسألۀ «4» ذکر شد.
معاملۀ وسایل حرام و موارد ملحق به آن / معاملۀ وسایل حرام ← → معامله با قصد پرداخت نکردن پول
العربية فارسی اردو English Azərbaycan Türkçe Français