خداوند متعال در قرآن کریم دربارۀ پرهیز از درآمدهای نامشروع می­فرماید:
«یا أَیُّهَا الَّذینَ آمَنُوا لا ­تَأْکُلُوا أَمْوَالَکُمْ بَیْنَکُمْ بِالْبَاطِلِ إِلاّ أَنْ تَکُونَ تِجَارَةً عَنْ تَرَاضٍ مِنْکُمْ...»؛[1] اى کسانى که ایمان آورده­اید، اموال یکدیگر را به باطل (به ناحقّ و از طریق غیر مشروع) نخورید، مگر آن که تجارتى باشد که هر دو طرف بدان رضایت داده باشید.
در روایات اهل بیت(علیهم السلام) ، آثار سوء و بدی برای حرام‌خواری ذکر شده است، از جملۀ آنها بی­برکتی در اموال، عدم قبولی عبادات، عدم اجابت دعا، قساوت قلب و تأثیر منفی در نسل است.
در مذمّت حرام‌خواری از پیامبر خدا(صلی الله علیه وآله وسلم) روایت شده که فرمودند: «عبادت کردن با وجود حرام‌خوارى، مانند ساختن بنایى است بر روى شن» (و در نقلی: مانند ساختن بنایی بر روى آب است).[2]
در حدیث دیگر نقل شده که آن حضرت(صلی الله علیه وآله وسلم) فرمودند: «همانا رد کردن یک دانق حرام[3] نزد خداوند متعال برابر است با هفتاد هزار حج قبول شده».[4]
منقول است هنگامى که عمر بن سعد سپاهیان خود را براى جنگ با حضرت ابا عبداللّه الحسین(علیه السلام) و اصحابش(علیهم السلام) آماده کرد و از هر سو آن حضرت(علیه السلام) را در محاصره گرفتند، امام حسین(علیه السلام) به سوى دشمن بیرون آمدند و آنان را به سکوت دعوت کردند، امّا خاموش نشدند، خطاب به آنان فرمودند:
«واى بر شما! شما را چه زیان که به من گوش دهید و گفتار مرا که به راه رشد و سعادت فرا مى‌خوانم بشنوید، هر کس از من پیروی کند از هدایت شدگان است و هر کس مخالفت ورزد از هلاک شدگان است و همۀ شما از من نافرمانى مى­کنید و به سخنان من گوش نمى­دهید؛ زیرا شکم‌هایتان از حرام پُر شده و بر دل­هایتان مُهر (غفلت) خورده است...».[5]
روایت شده که امام صادق(علیه السلام) فرمودند: کسب حرام آثارش در ذرّیّه (فرزندان و نسل) آشکار می‌شود.[6]
از امام صادق(علیه السلام) در مورد آیۀ «وَقَدِمْنا إِلىٰ‏ ما عَمِلُوا مِنْ عَمَلٍ فَجَعَلْناهُ هَباءً مَنْثُوراً»[7] سؤال شد، حضرت(علیه السلام) فرمودند: به خدا قسم آنان کسانی هستند که اعمالشان از پارچه­های کتان قبطی سپیدتر بود، امّا چون به حرامی بر می­خوردند، از آن خودداری نمی­کردند.[8]
ابو حمزۀ ثمالی از امام باقر(علیه السلام) نقل می­کند که رسول خدا(صلی الله علیه وآله وسلم) در خطبۀ حجّة الوداع فرمودند: «آگاه باشید همانا روح الامین (جبرئیل) به من خبر داد که هیچ کس نمیرد تا رزق و روزیش را به‌طور کامل دریافت کند، پس از خدا بترسید و در طلب رزق و روزی میانه‌روی نمایید و دیر رسیدن روزی شما را وادار نکند که آن را از راه معصیت خدا (راه غیر حلال) طلب کنید، چون خداوند متعال روزی­ها را بین خلق خود به‌طور حلال تقسیم کرده و آن را از راه حرام قسمت نکرده است، پس کسی که تقویٰ پیشه کند و صبر نماید، خداوند متعال رزق و روزی او را از راه حلال نصیبش می­نماید و کسی که پرده‌دری کند و شتاب‌زده عمل نماید و آن را از راه غیر حلال به دست آورد، از رزق حلالی که برای او در نظر گرفته شده، همان مقدار کم می­شود و در روز قیامت نیز به خاطر کسب حرام، مورد محاسبه و بازخواست قرار می­گیرد».[9]